Mekân tasarımı, pek çok kişi tarafından bir sanat dalı olarak kabul edilir. Bu konuda farklı fikirler olsa da iç mimarlığın sanat ile işlevselliği bir araya getiren bir disiplin olduğu kabul edilebilir. Söz konusu disiplin, özellikle 20’inci yüzyılda büyük bir gelişim göstermiştir. Bunun sebebi ise endüstriyel üretimden sonraki şehirleşmenin hem bireysel konut hem de işyeri tasarımlarında etkili çözümleri zorunlu kılmasıdır. Kaleme aldığımız bu yazıda üslupları ve yaptıkları işlerle 20’inci yüzyıla damga vuran iç mimarlardan bahsettik.
Modern Dönemin Önemli İç Mimarları Kimlerdir?
Yaptıkları işlerle 20’inci yüzyılın üslubunu belirlemiş başlıca iç mimarlar şunlardır;
Elsie de Wolfe (1865 – 1950)
Elsie de Wolfe, Victoria döneminin karmaşık ve kalabalık tasarımlarından modern döneme geçişi sağlayan isimlerden biri olarak kabul edilir. Amerika’nın ilk dekoratörü olan de Wolfe, kariyerine bir oyuncu ve giyim tasarımcısı olarak başlamıştır. Kendisinin iç mimarlık kariyeri ise Irving Place’te kaldığı evi düzenlemesiyle başlar. Victoria döneminin klasik mimari üslubunu taşıyan bu evi düzenleyerek minimal ve sıcak bir tasarım uygulamıştır.
New York kentinin ilk kadın kulübü olan The Colony Club’ın düzenlenmesi Wolfe’un kariyerinde önemli bir adımdır. Colony’de uyguladığı başarılı tasarım onun kentte, özellikle yüksek çevrelerde tanınmasını sağlamıştır. Wolfe; Conté Nast, Fricks ve Hewitss gibi markalarla yaptığı çalışmalarda anti-Viktoryan tarzın önemli örneklerini ortaya koyar. Bu tarz, aerodinamik ve rafine edilmiş mekan tasarımının öncüsü olarak kabul edilir.
Jean-Michel Frank (1895 – 1941)
Minimalizm ve maksimalizm her zaman bir zıtlık içinde olmak zorunda değil. Jean-Michel Frank’in tasarımları, bu iki unsurun başarılı bir biçimde uygulanabileceğini gösteriyor. Minimalist bir stile sahip olan Frank, iç mekânlarda maksimalist unsurlarla kendine özgü bir bakış açısı yaratır. Mimarın tasarımları özellikle 1930’lu yılların Paris’inde sosyete ve sanatçılar taraıfndan tercih edilmiştir.
Frank; minimal tasarımı sanat eserleriyle birlikte ustalıklı biçimde yorumlayan bir tarza sahiptir. Tasarımlarında özellikle Picasso ve Braques gibi ünlü ressamlarının eserlerine yer vermiştir. Diğer yandan, Victoria üslubunu andıran maksimalist unsurlar mimarın tasarımlarında ustalıklı bir biçimde kullanılır. Frank’in tasarım tarzında oymalı malzemeler, özel tasarım mobilyalar ve mika yüzeyler ön plana çıkar. Ünlü iç mimar, tasarımlarında görsel kaliteye ve estetiğe odaklanmanın yanı sıra günlük hayatın ihtiyaçlarını da ustalıklı bir biçimde organize etmiştir.
Albert Hadley (1920 – 2012)
Albert Hadley, dekorasyonu bir görüş değil perspektif olarak tanımlar. Şıklığın ve fonksiyonelliğin bir araya geldiği tasarımlar üreten Hadley, “Amerikan dekoratörlerinin başkanı” olarak tanınan bir isimdir. Ünlü iç mimar, Rockafeller, Astor, Getty ve Mellon gibi müşterilerle çalışmıştır. A. Hadley; modern tarzıyla öne çıkan bir mimar olsa da geleneksel stille uyumlu çalışmalarıyla bilinir. Zamanın pek çok iç tasarımcısının aksine “Ne az ne fazla” prensibi üzerine kurulu bir çizgisi vardır.
Amerikan başkanı John F. Kennedy, Albert Hadley’nin en ünlü müşterisidir. Kennedy’nin başkanlığı sırasında beyaz sarayın iç tasarımı ünlü iç mimar tarafından yapılmıştır. Hadley; yaşadığı dönemde ABD’nin elit tabakasında değer gören ve tercih edilen bir dekoratör olmuştur. Parlak ve göz alıcı tasarımları modern stil ile birleştiren mimar, 20’inci yüzyılın önemli dekoratörlerinden biridir.
Sister Parish (1910 – 1994)
Asıl adı Dorothy May Kinnicutt olan Sister Parish, 20’inci yüzyılın önde gelen iç mimarlarından biridir. Tarzını antika koleksiyoncusu babasına borçlu olan Parish’in tasarımında koyu renkler ve maksimalist detaylar ön plana çıkar. Bu çizgide on dokuzuncu yüzyıl tarzından esintiler bulmak da mümkündür. Parish’in tasarımlarında koyu renkli mobilyalar, çizgili tekstil ürünleri hatta duvar kilimleri yer alır. Bu stil, 1960’ların Amerikasının estetik zevkini yansıtan bir çizgi olarak kabul edilir.
Parish; Brooke Astor gibi önemli markalara hizmet vermiş bir isimdir. Tasarımlarında sıcak, zarif bir tarz ön plana çıkar. Bu tasarım çizgisi, maksimalist ögelere yer vermesine karşın yorucu değildir. Aksine, söz konusu dizaynın özellikle ev tasarımlarında tercih edildiği hatta Amerikan tarzı iç mimari üslubuna katkıda bulunduğu bilinir. 1962 yılında yollarını Albert Hadley ile birleştiren Parish hayatının son yıllarına kadar ünlü iç mimar ile birlikte başarılı işlere imza atmıştır.
Dorothy Draper (1889 – 1969)
Dorothy Draper; cesur ve çarpıcı tasarımlarıyla bilinen bir iç mimardır. Onun çizgisinde genellikle cesur renkler ile zarif unsurların uyumu ön plana çıkar. Draper, aynı zamanda iç mimarlığı bir sanat formu olarak yorumlayan bir isimdir. Tasarımlarındaki renklerde bariz bir farkındalık ve dışavurum görmek mümkündür. Bu dekorasyon çizgisinde aksesuarlar ve malzemeler, duvarlardaki unsurlarla uyum içindedir.
New York Metropolitan Sanat Müzesi’nin kafeteryası, Draper’in ön plana çıkan tasarımlarından biridir. Ünlü dekoratör; bunun dışında Fairmont, Mark Hopins Hotel ve Greenbrier gibi mekânları düzenlemiştir. Dorothy Draper’ın tarzı her ne kadar yenilikçi ve çarpıcı olsa da bu stilde barok mimarisinden izler bulmak mümkündür.
Billy Baldwin (1903 – 1983)
Koyu renklerin ön plana çıktığı tasarımlarıyla bilinen Billy Baldwin, konfor ve kalite üzerine kurulu bir tasarım anlayışına sahiptir. Baldwin’e göre iç mimarlığın esas unsuru dekorasyon değil, mimaridir. Bu prensibi benimseyen tasarımcının işlerinde oran ve orantının etkin bir biçimde kullanıldığını görmek mümkündür. Baldwin, söz konusu unsurların yarattığı tatmin hissinin dekoratif öğeler ile sağlanamayacağı görüşündedir.
Baldwin’in tasarım çizgisinde gömme kitaplıklar, koyu renkli duvarlar ve mobilyalar ön plana çıkar. Ünlü iç mimar genellikle konut mimarisine odaklanmıştır. Cole Porter’ın Waldorf Towers’ta yer alan dairesi ve Jackie O’nun Skorpios’taki evi tasarımcının işlerine örnek gösterilebilir. Tüm bu tasarımlarda zemine kadar kaplanmış mobilyalar dikkat çeker. Baldwin, dönemin ünlü mimarlarının aksine müşterilerin sahip olduğu giysi ve eşyaları da tasarımla uyumlanması gereken unsurlar olarak kabul etmiştir.